
ในการทำ บัญชีรายรับรายจ่าย ถือเป็นสิ่งสำคัญสำหรับกิจการที่ควรทำ เพื่อเป็นการตรวจสอบรายการทั้งรายได้และรายจ่ายของกิจการในแต่ละเดือนว่ามีที่มาที่ไปอย่างไร เพื่อช่วยให้ทราบว่าในการดำเนินกิจการที่ผ่านมามีเงินคงเหลือหรือไม่ และมีเท่าไหร่ นำไปเปรียบเทียบกับผลประกอบการว่าได้กำไรหรือขาดทุน เป็นการควบคุมการใช้เงินเพื่อให้ได้ประโยชน์สูงสุด
ทำบัญชีรายรับรายจ่ายเองดียังไง?
ในการทำบัญชีรายรับรายจ่าย จะต้องมีรายการและข้อความอย่างน้อยตามแบบที่อธิบดีกรมสรรพากรประกาศกำหนดไว้ โดยมีวิธีทำบัญชีรายรับรายจ่ายดังนี้
- บัญชีรายรับรายจ่ายต้องเป็นภาษาไทย หากเป็นภาษาต่างประเทศให้มีภาษาไทยกำกับด้วย
- ลงรายการรายรับและรายจ่าย ภายใน 3 วันทำการ นับตั้งแต่วันที่มีนำรายการเหล่านี้มาบันทึก ลงเป็นยอดรวมของแต่ละวัน และมีเอกสารประกอบการลงรายงานดังกล่าวด้วย
- หากมีรายการไหนที่เป็นเงินเชื่อ ให้บันทึกรายการภายในวันที่ทำรายการนั้นและมีการหมายเหตุไว้ด้วย
- สรุปรายรับรายจ่ายเป็นรายเดือน เพื่อใช้ในการประกอบการยื่นแบบเสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา
ตัวอย่างรายการที่ใช้บันทึกลงในบัญชีรายรับรายจ่ายส่งธนาคาร
วันที่ 1 | ซื้อสินค้า ก | 100 ชิ้น | ชิ้นละ 300 บาท |
วันที่ 2 | ขายสินค้า | 10 ชิ้น | ชิ้นละ 200 บาท |
ขายสินค้า | 5 ชิ้น | ชิ้นละ 300 บาท | |
จ่ายค่าไฟฟ้าของเดือนที่ผ่านมา | 200 บาท | ||
วันที่ 3 | ซื้อสินค้า ข | 50 ชิ้น | ชิ้นละ 200 บาท |
จ่ายค่าส่งของ | 50 บาท | ||
ขายสินค้า ก | 50 ชิ้น | ชิ้นละ 400 บาท | |
ซื้อกล่องใส่สินค้า | 50 บาท | ||
วันที่ 30 | ขายสินค้า ข | 10 ชิ้น | ชิ้นละ 300 บาท |
จ่ายค่าน้ำประปา | 50 บาท | ||
จ่ายค่าอินเตอร์เน็ต | 200 บาท |
จากนั้นก็นำรายรับทั้งหมดหักออกด้วยรายจ่ายทั้งหมด จึงจะเหลือยอดคงเหลือซึ่งจะทำให้ผู้ประกอบการทราบรายรับรายจ่ายในเดือนนั้นว่ารายการไหนมากน้อยกว่ากัน
โดยตามประกาศอธิบดีกรมสรรพากรเกี่ยวกับภาษีเงินได้ (ฉบับที่ 161) กำหนดให้ผู้มีหน้าที่เสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา ที่ไม่ได้จดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม และมีเงินได้พึงประเมิน ตาม มาตรา 40(5)-(8) แห่งประมวลรัษฎากร เพื่อประโยชน์ในการจัดเก็บภาษีอากร การทำบัญชีรายรับรายจ่าย ส่วนใหญ่ จะทำเพื่อทรายรายรับของกิจการตัวเองและเพื่อขอยื่นกู้ทำสินเชื่อกับสถาบันการเงินต่าง ๆ
ใครบ้างที่ต้องทำบัญชีรายรับรายจ่ายส่งธนาคาร
- อาชีพค้าขาย ธุรกิจร้านค้า งานบริการ ประเภทต่าง ๆ
- รับจ้างทั่วไป
- เกษตรกร ทำไร ทำนา ทำสวน
- ผู้ประกอบที่เป็นบุคคลธรรมดา และไม่ได้อยู่ในระบบภาษีมูลค่าเพิ่ม
- ธุรกิจร้านค้า
- ขายของออนไลน์บนแพลตฟอร์มต่างๆ
วิธีทำบัญชีรายรับรายจ่ายส่งธนาคาร
สำหรับกิจการไหนที่ต้องการยื่นขอสินเชื่อ เริ่มแรกจะต้องนำรายได้จากการดำเนินกิจการ โดยการฝากเข้าบัญชีธนาคารอย่างสม่ำเสมอหรือทุกวันที่เท่าไหร่ หรือที่เราเรียกว่าสเตทเมนต์ เพื่อให้ธนาคารเห็นรายได้ที่เข้ามาที่มีความสม่ำเสมอ และไม่ควรนำเงินออกจากบัญชีทันที เนื่องจากธนาคารจะมองว่าเป็นการนำเงินผ่านบัญชีเท่านั้น ไม่นับเป็นรายได้หรือการฝากเงิน และผู้ที่นำฝากควรจะเป็นชื่อของผู้จะทำการขอสินเชื่อด้วย นอกจากนี้จะต้องมีการเก็บหลักฐาน เอกสารเช่น ใบเสร็จรับเงินต่าง ๆ บิลส่งของ ซึ่งเป็นเอกสารทางธุรกิจอย่างหนึ่งที่สำคัญอีกด้วย
รายงานเงินสด รับ จ่าย
รายงานเงินสด รับ จ่าย เป็นรายงานที่อธิบดีกรมสรรพากรได้ประกาศกำหนดให้ผู้ที่มีหน้าที่เสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา และมิได้เป็นผู้ประกอบการจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม มีหน้าที่จัดทำบัญชี หรือรายงานแสดงรายได้และรายจ่ายเป็นประจำวัน โดยได้กำหนดให้ผู้ประกอบการเริ่มจัดทำรายงานเงินสดรับ – จ่าย ตั้งแต่วันที่ 21 ธันวาคม พ.ศ. 2549 เพื่อให้ผ๔ประกอบการใช้เป็นเครื่องมือในการควบคุมรายรับ รายจ่าย และเป็นการวางแผนการประกอบกิจการได้ โดยข้อมูลทางบัญชีที่ดีจะต้องสมบูรณ์เพียงพอและเข้าใจง่าย เพราะจะทำให้ผู้ประกอบการสามารถมองออกและรู้ได้ถึงความเป็นไปของกิจการได้ทันที ส่วนประกอบในรายงานเงินสด รับจ่าย ดังนี้
- ช่อง “วัน/เดือน/ปี” ใช้บันทึกวันที่ เดือน และ ปี พ.ศ. ที่มีรายการรับเงินและจ่ายเงิน
- ช่อง “รายการ” ใช้บันทีกรายละเอียดของรายการรับเงิน และจ่ายเงิน เช่น ขายสินค้า ค่าซื้อสินค้า ค่าเช่าบ้านค่าน้ำ ค่าไฟฟ้า เงินเดือน เป็นต้น
- ช่อง “รายรับ” ใช้บันทึก “จำนวนเงิน” ที่ได้รับเข้ามา ตามรายละเอียดในช่องรายการ
- ช่อง “รายจ่าย” เป็นการซื้อสินค้า ใช้บันทีก “จำนวนเงิน” ที่จ่ายในการซื้อสินค้าที่เที่ยวข้องกับกิจการ
- ช่อง “รายจ่าย” เป็นค่าใช้จ่ายอื่น ๆ ใช้บันทึก “จำนวนเงิน” เป็นค่าใช้จ่ายอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับกิจการ
- ช่อง “หมายเหตุ” กรณีขายสินค้าเป็นเงินเชื่อ หรือซื้อสินค้าเป็นเงินเชื่อ ให้บันทึกในวันที่ได้รับชำระหรือวันที่จ่ายค่าสินค้านั้นโดยอธิบายเพิ่มเติมในช่องหมายเหตุ
ประโยชน์ของการทํา บัญชีรายรับรายจ่าย
- รับรู้รายรับ-รายจ่าย ของกิจการ
- ใช้เป็นข้อมูลเพื่อประกอบการวางแผนธุรกิจ
- ช่วยให้มีการควบคุมภายในและมีระบบการจัดเก็บเอกสารที่ดี
- กำหนดทิศทางการตลาด

ทำบัญชีรายรับรายจ่าย แบบง่ายทำอย่างไร?
ในการทำบัญชีรายรับรายจ่าย จะมีการกำหนดช่องรายการรายรับ รายจ่าย ชื่อรายการ จำนวนเงินที่รับหรือจ่าย รวมไปถึงช่องหมายเหตุ โดยการบันทึกรายการจะต้องทำการบันทึกภายใน 3 วัน นับตั้งแต่วันที่เกิดรายการนั้น ทางที่ดีควรบันทึกภายในวันนั้นเพื่อกันความคลาดเคลื่อน แนบเอกสารหลักฐานที่เป็นการรับหรือจ่ายในแต่ละรายการด้วย และทุกสิ้นเดือนจะต้องมีการสรุปยอดทั้งรายรับรายจ่าย เพื่อดูว่าทั้งเดือนเราได้กำไรหรือขาดทุนเท่าไหร่ และยังเป็นหลักฐานประกอบการยื่นภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาอีกด้วย แต่หากผู้ประกอบการคนไหนที่คิดว่าไม่สามารถทำบัญชีรายรับรายจ่ายได้เอง เพราะกลัวความยุ่งยาก ทำไม่เป็นหรือไม่มีเวลาทำ ก็สามารถจ้างบุคคล นักบัญชี หรือสำนักงานทำบัญชีให้ช่วยเราทำบัญชีรายรับรายจ่ายได้เช่นเดียวกัน
ดาวน์โหลดแบบฟอร์มบัญชีรายรับรายจ่าย

การทำบัญชีรายรับรายจ่าย ช่วยให้กิจการรู้ถึงรายการรายรับรายจ่ายว่ามีที่มาที่ไปอย่างไร เพื่อให้มีการใช้เงินให้ได้ประโยชน์มากที่สุด ช่วยให้มีการควบคุมภายในที่ดี และสามารถกำหนดทิศทางการตลาดและวางแผนการดำเนินกิจการในเดือนถัดไป จึงเป็นสิ่งที่กิจการควรให้ความสำคัญและทำบัญชีรายรับรายจ่ายนั่นเองค่ะ
ติดตามบทความอื่นๆ ของ KMCP Accounting ได้ที่:
บทความ: https://www.kmcpaccounting.com/บทความ/
Facebook: facebook.com/kmcp.acc
สนใจอยากทำบัญชีทักมาได้เลย: m.me/kmcp.acc
LINE: https://line.me/R/ti/p/@kmcp.acc
Tel: 082-254-6831, 063-150-5855